พันธุกรรมกับโรคมะเร็ง เข้าใจความเสี่ยงและการป้องกันจากมุมมองของยีนส์

 ในปัจจุบันโรคมะเร็งยังคงเป็นหนึ่งในโรคร้ายแรงที่หลายคนกังวล และหนึ่งในปัจจัยที่ทำให้เกิดโรคนี้ก็คือ “พันธุกรรม” หรือความผิดปกติที่ถ่ายทอดมาจากยีนส์ในครอบครัว บางครอบครัวอาจสังเกตได้ว่ามีญาติหลายคนป่วยเป็นมะเร็งชนิดคล้ายกัน เช่น มะเร็งเต้านม มะเร็งรังไข่ หรือมะเร็งลำไส้ใหญ่ ซึ่งบ่งบอกได้ว่ามี “ยีนส์กลายพันธุ์” ที่เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งมากกว่าคนทั่วไป อย่างไรก็ตาม การมียีนส์ผิดปกติไม่ได้หมายความว่าจะต้องเป็นมะเร็งเสมอไป เพราะยังมีปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อมและวิถีชีวิตที่เข้ามามีบทบาทร่วมด้วย เช่น การรับประทานอาหาร การออกกำลังกาย และการสัมผัสสารก่อมะเร็งในชีวิตประจำวัน

เมื่อพูดถึงมุมมองทางพันธุกรรม การตรวจคัดกรองยีนส์สามารถช่วยให้เรารู้ล่วงหน้าได้ว่ามีความเสี่ยงที่จะเป็นมะเร็งหรือไม่ ตัวอย่างที่พบได้บ่อยคือการตรวจหายีนส์ BRCA1 และ BRCA2 ซึ่งสัมพันธ์กับมะเร็งเต้านมและมะเร็งรังไข่ การตรวจเหล่านี้ช่วยให้แพทย์สามารถวางแผนการดูแลสุขภาพเฉพาะบุคคลได้ เช่น การตรวจสุขภาพบ่อยขึ้น การเฝ้าระวังเชิงรุก หรือแม้แต่การเลือกแนวทางการรักษาที่เหมาะสมตั้งแต่ระยะเริ่มต้น ข้อดีของการเข้าใจความเสี่ยงจากยีนส์คือการ “รู้ก่อน” ทำให้เรามีโอกาสป้องกันและรับมือได้อย่างมีประสิทธิภาพ

สิ่งสำคัญที่ไม่ควรมองข้ามคือ แม้เราจะมีพันธุกรรมที่เพิ่มความเสี่ยง แต่พฤติกรรมการใช้ชีวิตก็มีผลอย่างมากต่อการเกิดโรค การดูแลตัวเองด้วยการเลือกรับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ ออกกำลังกายสม่ำเสมอ พักผ่อนเพียงพอ และหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยง เช่น การสูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์ หรือการสัมผัสสารเคมีอันตราย จะช่วยลดโอกาสการเกิดมะเร็งได้ นอกจากนี้ การเข้ารับการตรวจสุขภาพประจำปีและการตรวจคัดกรองตามคำแนะนำของแพทย์ก็เป็นอีกก้าวสำคัญที่จะช่วยให้ตรวจพบความผิดปกติได้ตั้งแต่ระยะเริ่มต้น ซึ่งเพิ่มโอกาสการรักษาให้ได้ผลดียิ่งขึ้น