โรคลูปัส (Lupus) หรือชื่อเต็มว่า Systemic Lupus Erythematosus (SLE) เป็นโรคเรื้อรังที่เกิดจากความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกันในร่างกาย โดยปกติแล้วภูมิคุ้มกันมีหน้าที่ต่อสู้กับเชื้อโรคและสิ่งแปลกปลอม แต่ในผู้ป่วยโรคลูปัส ระบบภูมิคุ้มกันกลับทำงานผิดพลาด หันมาโจมตีอวัยวะและเนื้อเยื่อของตนเอง ส่งผลให้เกิดการอักเสบเรื้อรังและความเสียหายต่อร่างกายในหลายระบบ ไม่ว่าจะเป็นผิวหนัง ข้อ ไต หัวใจ หรือแม้แต่ระบบประสาท ปัจจัยทางพันธุกรรมมีส่วนสำคัญ เนื่องจากพบว่าผู้ที่มีประวัติครอบครัวเคยเป็นโรคลูปัสหรือโรคภูมิคุ้มกันตนเองอื่น ๆ มีความเสี่ยงสูงกว่าคนทั่วไป อย่างไรก็ตาม สิ่งแวดล้อม เช่น ความเครียด แสงแดดจัด การติดเชื้อบางชนิด และฮอร์โมนในร่างกายก็มีส่วนกระตุ้นให้โรคกำเริบได้เช่นกัน
สำหรับอาการของโรคลูปัสนั้นมีความหลากหลายและแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล บางคนอาจมีผื่นขึ้นที่ใบหน้าเป็นรูปผีเสื้อ อ่อนเพลียเรื้อรัง ปวดข้อ บวมตามร่างกาย หรือมีไข้ต่ำ ๆ ในขณะที่บางคนอาจมีอาการรุนแรงจนไตอักเสบหรือหัวใจทำงานผิดปกติได้ ความไม่แน่นอนเหล่านี้ทำให้โรคลูปัสถูกเรียกว่า “โรค 100 หน้า” เพราะเลียนแบบอาการของโรคอื่น ๆ ได้หลายรูปแบบ การวินิจฉัยจึงต้องอาศัยทั้งประวัติการเจ็บป่วย การตรวจร่างกาย และการตรวจเลือดที่เฉพาะเจาะจง หากปล่อยทิ้งไว้โดยไม่รับการรักษา อาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนร้ายแรง แต่หากตรวจพบและดูแลรักษาอย่างเหมาะสม ผู้ป่วยส่วนใหญ่สามารถใช้ชีวิตประจำวันได้ใกล้เคียงกับคนทั่วไป
การรับมือเบื้องต้นกับโรคลูปัสเริ่มต้นจากการปรับวิถีชีวิต เช่น หลีกเลี่ยงการโดนแสงแดดโดยตรง ใช้ครีมกันแดดเป็นประจำ พักผ่อนให้เพียงพอ ลดความเครียด และรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ การติดตามการรักษากับแพทย์อย่างต่อเนื่องเป็นสิ่งสำคัญ เนื่องจากแพทย์อาจให้ยากดภูมิคุ้มกันหรือยาต้านการอักเสบเพื่อควบคุมอาการ ผู้ป่วยและครอบครัวควรทำความเข้าใจว่าโรคลูปัสไม่สามารถหายขาดได้ แต่สามารถควบคุมได้ หากรู้จักวิธีจัดการกับตัวกระตุ้นและปฏิบัติตามคำแนะนำแพทย์อย่างสม่ำเสมอ จะช่วยลดโอกาสการกำเริบของโรคและทำให้คุณภาพชีวิตดีขึ้น การมีข้อมูลที่ถูกต้องและกำลังใจที่ดีจากคนรอบข้าง จึงเป็นเกราะป้องกันที่สำคัญในการใช้ชีวิตร่วมกับโรคนี้อย่างมั่นคง
สามารถตรวจคัดกรองความเสี่ยงทางพันธุกรรมได้ที่ Atgenes (แอทยีนส์) ซึ่งเป็นหนึ่งในหน่วยงานที่เชี่ยวชาญด้านการตรวจยีนและพันธุกรรมเฉพาะบุคคล การตรวจนี้ช่วยให้เราทราบความเสี่ยงของโรคภูมิคุ้มกันตนเอง รวมถึงโรคลูปัส ทำให้สามารถวางแผนการดูแลสุขภาพ ปรับวิถีชีวิต หลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้น และติดตามสุขภาพกับแพทย์ได้อย่างใกล้ชิด


ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น